خودکشی به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی جدی، توجه ما را می طلبد؛، اما متأسفانه پیشگیری و کنترل آن کار ساده ای نیست. تحقیقات نشان می دهند پیشگیری از خودکشی در صورتی امکان پذیر است که مجموعه ای از فعالیت ها اعم از فراهم کردن بهترین شرایط براي تربیت فرزندان و جوانان مان و درمان مؤثر اختلالات روانی براي کنترل محیطی عوامل خطر را دربرگیرد. انتشار مناسب اطلاعات و آگاهی بخشی، عناصر اساسی در موفقیت برنامه هاي پیشگیری از خودکشی هستند. در سال 1999 سازمان جهانی بهداشت ، برنامه پیشگیری از خودکشی اجرا کرد.
کودکان و نوجوانان در معرض خطر خودکشی هستند. به گفته مرکز کنترل بیماری، این دومین عامل مرگ و میر در جوانان بین 10 تا 24 سال است.
در دوران نوجوانی اتفاقات زیادی از نظر اجتماعی، عاطفی و ذهنی می افتد. این تغییرات، سابقه خانوادگی، سابقه شخصی، خشونت خانوادگی، قلدری، بی ثباتی غذایی نیز می تواند خطر ابتلا به فرد را افزایش دهد.
علائم هشدار دهنده خودکشی:
- صحبت های مستقیم درباره خودکشی : جملاتی مانند دیگر نمیخواهم زنده باشم، ای کاش میتونستم خودک رو بکشم، زندگی دیگر معنایی ندارد.
- صحبت هایی که اشاره به ناامیدی دارد : هیچ راهی باقی نمونده، هیچ چیز تغییر نمیکند، میتونه نشونه نا امیدی باشد.
- احساسی بی ارزشی : صحبت هایی درباره بی ارزش بودن یا اینکه من فقط بار اضافی هستم میتواند از نشانه های خطرناک باشد.
علائم رفتاری :
- کناره گیری از فعالیت های روزمره : فرد ممکن است از خانواده، دوستان، کار و فعالیت های روزمره دور شود.
- علائم رفتاری بروز رفتارهای خطرناک : رفتارهای بی ملاحظه و خطرناک میتواند نشان دهنده بی توجهی به زندگی باشد.
- علائم رفتار اهدای وسایل ارزشمند : فرد ممکن است اشیایی مهم و ارزشمند خود را به دیگران ببخشد، گویی که در حال آماده سازی برای رفتن است .
- علائم هشداردهنده تغییرات شدید در رفتار: تغییرات ناگهانی در عادات خواب، غذا خوردن یا بهداشت شخصی .
علائم احساسی :
- ناامیدی و بی پناهی: فرد ممکن است احساس کند هیچ راهی برای خروج از مشکلات خود ندارد و هیچ کس نمی تواند به او کمک کند.
- افسردگی و اضطراب شدید: بروز علائم افسردگی شدید مثل گریه مدام ، عدم انگیزه یاعلاقه به زندگی.
- نوسانات شدید خلق و خو : فرد ممکن است به طور ناگهانی از احساس شدید نا امیدی به شادمانی غیر عادی تغییر حالت دهد، که این نیز میتواند نشانه ای از تصمیم گیری برای خودکشی باشد.
- احساس گناه و بی ارزشی : فرد احساس می کند که زندگی هیچ معنایی ندارد.
راهکار های مهم در مداخله بحران :
- حفظ آرامش خود و دادن حفظ آرامش به فرد مقابل
- احترام به تصمیمات فرد
- هرگز فرد را به مجبور به انجام کاری نکنید.
- حمایت مدام عاطفی و روانی
- با دقت و بدون قضاوت گوش دهید و همدلی کنید از واژه “چرا” استفاده نکنید .